Her şey bir hamburgerle başladı.
Debech zamanını yemek videoları izleyerek ve yemek yiyerek geçirse de, kendinde yemek yapma cesaretini bir türlü bulamıyormuş. Her şey Çakal Lezzetler adlı Youtube kanalındaki ezik burger (smashburger) tarifi ile değişmiş. En basit şeyden başlayınca, yemek yapmanın hoşuna gittiğini paylaşan Debech, hamburgerle başlayan yolculuğunu pırasalı carbonaralar, oreolu kekler, hindili ramenler, yumurtalı burritolar ve daha niceleri ile devam ettiriyor. Kömür olan hamburger ekmekleri, sabahlara kadar yoğurduğu ekmekler, 1-dakikalık makarna tarifi ile kızdırdığı insanlar da bu sürecin bir parçası. Hata yapmak, denemek, ara sıra bildiğini okumak ve yanılmak serbest. Hatta destekleniyor.
Debech Kaya, 1997, Kabardino-Balkarya doğumlu bir içerik üreticisi. Dört yaşında Ankara'ya taşınmış. Başkent Üniversitesi İngilizce öğretmenliği mezunu. Bu arada soran çok olmuş buradan da söyleyelim: Master Chef’e katılmayı düşünmüyormuş. “Yemek yapmak sadece hobim,” diyerek de altını çizdi.
Küçükken “fanatik” bir şekilde Mimar Sinan Üniversitesi’ne gidip mimar olacağına inanıyormuş. Büyüdükçe bu hayal evrilmiş, lisede sayısal okumamış bile.
“Yarın, bundan 1 ay, 1 yıl sonra ne olacağıma dair hiçbir fikrim yok. Bu da bir tık korkutuyor ama devam ediyoruz işte,” dedi.
Üniversiteye ilk başladığında Rus Dili ve Edebiyatı okuyormuş ama ona uygun olmadığını anlayınca yatay geçiş ile İngilizce öğretmenliği bölümüne geçmiş. Bu bölümün sahne korkusuna çok iyi geldiğini söyledi. İnsanların karşısına geçip öğretmenin göründüğünden daha zor olduğunu paylaştı — özellikle küçüklerse ve sizi dinlemiyorlarsa. “Biz de küçüktük, biz de dinlemiyorduk,” dedi.
Son senesinde staj yaparken bir gün staj hocalarının bir işi çıkmış. Sınıfı Debech'e ve staj arkadaşına emanet etmiş. Bu kalabalık sınıfta ne yapacaklarını tam bilmedikleri halde, dersi bir şekilde tamamlamışlar.
“Tam yamyamlar. Ders bitti, üstümüzden tır geçmişe döndük,” dedi gülerek. Bu deneyimleri, video üretirken rahatça kamera önünde konuşmasına ve ‘şovmenlik’ faktörünün olması gerektiğini söylediği yemek yapma videolarını çekmesine yardımcı olmuş.
Staj hocası öğretmenliği ona sevdirmeye başlasa da, pandemi ile birlikte bu isteği kaybolmuş.
“İmkanım oldu öğretmenlik yapmaya ama içime sinmedi," dedi.
Debech şu an ailesi ile yaşıyor. İçerik üreticiliğinden para kazanarak kendi ayakları üzerinde durabileceği bir raddeye gelmeyi hedefliyor. Tiktok, Instagram ve Youtube platformlarına yemek ve arada gezi videoları yüklüyor. İçeriklerinin yemek ile beraber, seyahat, giyim ve lifestyle alanlarına kaymasını planlıyormuş.
“Kendi ayaklarının üstünde durabileceğin raddeye gelmek çok zor. Ben henüz orada değilim, umarım yakında olurum,” diyerek bu yolun içine sinen tek yol olduğunu söyledi.
Yemek yapmak Debech’in hayatına pandemiden önce girmiş olsa da, pandemi ile beraber gerçek bir hobiye dönmüş. İlk videosunu 2021’in Nisan ayında paylaşmış, izlendiğini görünce, düzenli olarak video üretmeye başlamış, takipçi sayısı da giderek büyümüş.
Her gün içerik üretme sürecinin zevkli ama yorucu olduğunu söyledi.
“Normalde 15 dakikada yapabileceğin şey, video çekmeye çalışarak 40 dakikaya kadar çıkıyor. Mesela Youtube için bir hamburger videosu çektim, 6 saat sürdü,” dedi. “Onu geçtim, insanların tepkileri var. Yorumları ister istemez okuyorsun, elinden gelen bir şey yok. Görüyorsun, okuyorsun.”
Debech, negatif yorumları umursamamaya çalışsa da arada canını sıktığını söyledi. Yemek ile insanları sinirlendirmek çok kolay. Tarifte alışılmışın dışında bir farklılık ya da aynı yemeğin yöresel değişiklikleri, insanlarda kimi zaman bir koruyuculuk hissi uyandırıyor. Bu da sinirli yorumlara neden olabiliyor. Oysa ki denemeler, yeni tarifler, farklı bölgelerin pişirme metodlarını kullanmak, yemek yapmanın güzelliklerinden.
“Alışılmışın dışında bir şey yapmak yoruyor, ‘ya çekmesem mi?’ diyorum bazen ama devam ediyorum çünkü hoşuma gidiyor,” dedi.
Yemek yapmayı internette doğru insanları takip ederek öğrendiğini, tekniğini bu yollarla geliştirdiğini söyledi.
“İşini bilen, araştıran insanları takip ediyorum. Onlardan öğreniyorum,” dedi.
Bu neslin içerik üreticiliğine olan ilgisinin nedenini sorduğumda, insanların severek yaptığı bir şeyden para kazanmak istemelerinin çok doğal bir hak olduğunu söyledi. İçerik üreticiliğinin onun için bir “hayal ama peşinden koşmaya değer bir şey," olduğunu paylaştı.
Yolun tam nereye evrileceğini bilmeden koşmak, çoğumuz gibi Debech’i de arada endişelendiriyor. Arkadaşlarından biri, başarılı olmak için herkesin kendi zamanının olduğunu söylese de, çağımızın durdurulamayan hızı onu korkutuyormuş.
“20’li yaşlarda bir şey başaramayınca daha sonra olmayacak gibi hissedebiliyorsun çünkü bizden küçük insanlar bazı şeyleri o kadar hızlı başarıyor ki, geride kalmış hissediyorsun,” dedi. “Umarım gayemiz, hedefimiz belli olur. Aklımızda soru işareti kalmaz."
Bu yaşların hem en eğlenceli hem de ağır bir sorumluluk ifade eden yaşlar olduğunu söyledi. Kendi geleceği için 20’li yaşlarında yapması gereken çok şey olduğunu düşünüyormuş. Dünyayı gezmek, ekonomik bağımsızlığını ilan etmek hayalleri arasında.
“En büyük hayalim, hayal ettiğim şeyleri gerçekleştirebilmek. Malum günümüzde genç olmak zor. İnsanların birçok hayali var ve bunu engelleyen çok şey var. Bunları gerçekleştirebilmek çok büyük bir lüks,” dedi.
Yemek yapma konusunda ise hepimize tavsiyesi: “hata yapın.”
Pişmemiş ekmekler, lezzetsiz yemekler, sizi yıldırmaya çalışacak insanlar, çaktırmadan peçeteye tükürülen lokmalar, bunlar sürecin bir parçası. Disiplin ve sevgi ile devam edin.
“Her ne kadar direktiflere uymaya çalışsanız da, biraz plandan sapın. Ezberci olmayın.”
Bence bu hayat için de harika bir ders.
Bu yazı 20’liğin 7 Aralı 2022 sayısında yayımlanmıştı.